Konferencja Przeglądowa Traktatu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT) w 2015 roku : nowy kompromis lub ryzyko erozji

Author / Creator

Durkalec, Jacek, author

Available as

Online

Summary

Traktat o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (Non-Proliferation Treaty - NPT) został podpisany w 1968 r. i wszedł w życie w 1970 r. Pierwotnie miał obowiązywać 25 lat, ale Konferencja Przeglądowa...

Traktat o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (Non-Proliferation Treaty - NPT) został podpisany w 1968 r. i wszedł w życie w 1970 r. Pierwotnie miał obowiązywać 25 lat, ale Konferencja Przeglądowa i Przedłużająca w 1995 r. (NPT Review and Extension Conference) nadała mu charakter bezterminowy. Traktat jest niemal uniwersalny. Jego stronami jest 190 państw, a poza nim pozostają jedynie Indie, Izrael, Pakistan, Korea Północna i Sudan Południowy. Depozytariuszami traktatu są Stany Zjednoczone, Rosja i Wielka Brytania. NPT opiera się na trzech głównych filarach: nieproliferacji (art. I, II), rozbrojeniu (art. VI) i pokojowym wykorzystaniu energii jądrowej (art. IV). U jego źródła leży tzw. wielki kompromis (grand bargain) między pięcioma państwami nuklearnymi (USA, Rosja, Wielka Brytania, Francja, Chiny) a nienuklearnymi. Państwa nienuklearne zrzekły się prawa do posiadania broni jądrowej, a w zamian otrzymały pomoc w cywilnym wykorzystaniu energii jądrowej oraz zobowiązanie państw nuklearnych do działań na rzecz nuklearnego rozbrojenia. Nad tym, by państwa nienuklearne przestrzegały swych zobowiązań, czuwać ma Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA).

Show More